

Anadl Iâ
Mae gan Leonard Alecu radd meistr mewn microelectroneg. Yn ddiweddarach, trodd yn radical tuag at ffotograffiaeth, gan dynnu ysbrydoliaeth o'r traddodiad mawr Americanaidd o ffotograffiaeth du a gwyn sy'n gysylltiedig â'r Ysgol Edward Weston. Daeth ei arbrofion wrth gynllunio dulliau, gweithdrefnau, ac offerynnau ffotograffig agosach at yr angen i ddogfennu, ar ffilm, brotocolau soffistigedig ei allbwn ffotograffig. Mae ei ddewis unigryw o ffotograffiaeth a sinematograffi du a gwyn yn cyd-fynd â phwnc unigryw ei ymgyrchoedd - y Gogledd eithafol. Ar y dechrau, roedd yn ymwneud â Gwlad yr Iâ, ac o 2015 tan 2024, cafodd Leonard Alecu ei amsugno'n llythrennol gan y dirwedd forol ddramatig, er yn ymddangos yn undonog, oddi ar arfordir yr Ynys Las. Yn fwy na'r ffotograffiaeth, cyrhaeddodd y ffilm graidd y profiad byw o'r Gogledd eithafol: datguddiad syfrdanol o'r rhewfryniau enfawr yn arnofio o gwmpas, yn toddi'n araf fel petai mewn mynwent wych o gewri rhewllyd. Mae harddwch eithaf yn arwydd o golled.
Nid yw Leonard Alecu yn wneuthurwr ffilmiau sydd â diddordeb mewn tirweddau. Mae ei darged y tu hwnt i'r amgylchoedd gweladwy. Mae naratif anffurfiol yn ffilm Leonard Alecu. Mae Ice Breath yn cyflwyno pob rhewfryn a bortreadir yn y ffilm fel "dramatis personae", cymeriad unigol, gan archwilio am funud ei nodweddion, ei symudiadau a'i hwyliau, a'r ffordd unigryw y mae'n wynebu'r cefnfor, y cymylau, a'r niwl. Arweiniodd coreograffi hynod y cyrff rhewllyd sy'n marw Leonard Alecu i ymgysylltu mewn perthynas beryglus, lefel nesaf gyda'i bwnc dewisol: dechreuodd ffilmio'r rhewfryniau mor agos â phosibl, heb dronau, o'r cwch bach a yrrwyd gan heliwriaid Inuit, yn agos at y masau rhew sy'n hollti'n gyflym. Mae Leonard Alecu yn llythrennol yn dawnsio gyda'r rhewfryniau marwol. Daeth y dewis hwn â chymeriad arall, bron yn anweledig, i'r ffilm - yr awdur ei hun, y mae ei lygad a'i gamera yn y pynciau gwirioneddol sy'n ymyrryd yn ballet olaf y rhewfryniau. Mae syndod yr awdur o flaen ei gymeriadau dewisol yn sylwedd dramatig priodol y ffilm ac yn ei throi'n bortread o berfformiad beiddgar yn nyfroedd anodd Cefnfor yr Arctig.
Fodd bynnag, nid oes dim o gamp eithafol yn Ice Breath. Yn lle hynny, er bod pob munud o'r gerdd sinematig yn berfformiad byw, mae'r effaith weledol yn freuddwydiol ac arallfydol, fel petai'n daith y tu mewn i ganfyddiad hollol fetaffisegol o realiti. Mae effaith gronnol y deunydd ffilm agos yn cyfleu i'r gynulleidfa ymdeimlad o lif araf, tragwyddol o ddifodiant a genesis. Mae'r effaith hypnotig yn cael ei chwyddo gan y trac sain Become Ocean gan John Luther Adams (Gwobr Pulitzer, 2014; Gwobr Grammy, 2015, am gyfansoddiad clasurol). Mae cerddoriaeth a ffilm yn cyd-fynd yn berffaith wrth gyfleu taith fodolaethol mewn dolen, o genesis i ddifodiant. Yn awgrymog, ecsstatig, a mystig, mae Ice Breath miniog a di-gyfaddawd Alecu yn adfer genesis allan o ddifodiant, wrth i lawenydd a galar lifo o'i ymagwedd epidermig at y cewri rhewllyd sy'n marw.